Bij hoeveel auto’s kun je na 1 juli 2022 de APK niet meer uitvoeren zonder deeltjesteller?
Dat heeft de staatssecretaris precies uitgezocht en in de Staatscourant gepubliceerd. Het zijn er bijna 1,4 miljoen. Ruim 100.000 daarvan zijn trucks en bussen. En het aantal dieselpersonenauto’s mag dan afnemen in Nederland, dat geldt niet voor het aantal met keuringsplichtig roetfilter. En al helemaal niet voor dieselbestelauto’s. Daarom zal dat totaal van 1,4 miljoen ‘deeltjestellerdiesels’ in 2025 gegroeid zijn naar 1,5 miljoen, waarvan 129.000 APK I-voertuigen.
Door hoeveel APK-keuringsinstellingen moet je die aantallen delen?
Er zijn iets meer dan 9.000 KI’s. Als die allemaal investeren in een deeltjesteller, moet die in een gemiddeld bedrijf zo’n 150 keer per jaar aan de slag. Dat is drie keer per week. En let op, dat moet hij ook echt. De roetmeting hoef je in de praktijk zelden uit te voeren, maar bij de auto’s met een ‘Ja’ bij ‘Roetfilter’ in het raadpleegscherm moet je de deeltjestelling uitvoeren. Gelukkig gaat dat razendsnel: geen vrije-acceleratiemeting, maar gewoon bij stationair toerental.
Waarom is de oude, vertrouwde roetmeter ineens niet meer goed genoeg?
Dat is ie nog wel, maar niet om te controleren of het roetfilter van een Euro-5 of -6-diesel goed functioneert. De roetmeter of opaciteitsmeter werkt met licht, hij ‘ziet’ roet. Maar juist de veel kleinere, onzichtbare deeltjes zijn het schadelijkst voor de gezondheid. Een deeltjesteller telt juist die deeltjes. Ze zijn kleiner dan 0,2 duizendste van een millimeter. Dat is onzichtbaar klein. Overigens worden die hele kleine deeltjes ook geteld bij de typegoedkeuring van nieuwe diesel- en benzineauto’s.
Hoe telt een deeltjesteller onzichtbaar kleine deeltjes?
Er zijn twee verschillende technologieën. De meeste deeltjestellers die voor de APK beschikbaar komen, werken volgens de DC-technologie. In zo’n DC-deeltjesteller worden de deeltjes geïoniseerd, ze krijgen een elektrische lading. Het apparaat meet die lading en leidt daar het aantal deeltjes uit af.
In een CPC-deeltjesteller krijgt ieder deeltje een minuscuul druppeltje alcohol om zich heen. Dat maakt ze groot genoeg om zichtbaar te zijn. Via een techniek die laserscattering heet, worden ze dan geteld.
Wat zijn de voor- en nadelen van beide technologieën?
Een CPC telt deeltjes, stuk voor stuk. Een DC-deeltjesteller telt geen deeltjes. Hij bepaalt de lading die aan deeltjes gegeven is en leidt daaruit hun aantal af. Maar een groot deeltje heeft een grotere lading dan een klein deeltje. Bij een uitlaatgas met meer kleine deeltjes dan normaal onderschat een DC het aantal deeltjes. Vervelend, want kleine deeltjes zijn juist extra schadelijk.
Een DC is dus minder nauwkeurig dan een CPC. Maar de APK-regelgeving zoals die vanaf 1 juli 2022 geldt, staat een tolerantie toe van 25 procent, en daar is ook met een DC aan te voldoen. Toch is die onnauwkeurigheid van de DC voor Brainbee reden om geen DC maar een CPC op de markt te brengen. Niet alleen omdat de geëiste tolerantie in de Duitse APK waarschijnlijk kleiner zal zijn, maar ook om klaar te zijn voor een eventuele toekomstige aanpassing van de eis. Immers, ook voor de roetmeter zijn de APK-eisen in het verleden al eens verscherpt. De meettolerantie van de Brainbee PMU400 CPC-deeltjesteller is over het hele meetbereik gegarandeerd kleiner dan 10 procent.
Zijn er nog meer verschillen?
Ja, ook bij de jaarlijkse kalibratie en service zijn er verschillen. Zowel bij een DC als bij een CPC zullen filtertjes en het element van de waterafscheider vervangen moeten worden. Bij de CPC moet dan ook de vloeistofcartridge worden vervangen. Die vloeistof is isopropanol. Dat wordt ook wel schoonmaakalcohol genoemd. Het wordt als reinigingsmiddel gebruikt in huishoudens en bedrijven. Ook belangrijk bij de jaarlijkse service is dat het uitlaatgas in de Brainbee PMU400 CPC-deeltjesteller 200 keer verdund wordt voor het de meetapparatuur in het toestel bereikt. In sommige DC-apparaten wordt het uitlaatgas enkele keren verdund en in andere helemaal niet! Je kunt je voorstellen dat zo’n apparaat dan inwendig sterk vervuilt.
Bedenk daarbij bovendien dat de deeltjes in een DC een lading krijgen; ze worden statisch gemaakt. Met andere woorden: ze gaan plakken aan de meetcel, net als een statische ballon aan haar. Dat roept vragen op over bedrijfszekerheid. Zeker bij intensief gebruik, of als er af en toe aan een grote vervuiler gemeten wordt. Die zorgen hoef je met de Brainbee PMU400 niet te hebben. CPC-deeltjestellers zijn intrinsiek contactloos.
Kun je de PMU400 integreren in je bestaande emissiestation?
Ja! En dat is heel praktisch. Hij past op de bestaande emissietrolley en de bediening kan niet alleen stand-alone via display en toetsenbord, maar ook via de laptop.
CPC-deeltjestellers zijn natuurlijk veel duurder?
Dat was steeds wel de verwachting, maar nu de deeltjestellers op de markt komen, blijkt dat mee te vallen. Dus ja, de allergoedkoopste DC is goedkoper, maar de Brainbee PMU400 heb je voor ongeveer dezelfde prijs als de iets duurdere DC-apparaten. En dan koop je toch een stuk meer bedrijfszekerheid.
Kan je al morgen aan de slag met je PMU400?
Nee, de serieproductie start in oktober. Het is wel slim om snel te bestellen. Dat geeft je de tijd om ervaring op te doen met de meting, om auto’s bij in- en verkoop te testen op het functioneren van het roetfilter en eventueel om APK-klanten alvast te waarschuwen: “Let op: volgend jaar moet ik ‘m afkeuren.”
Waar moet je nog meer op letten bij de aanschaf van een deeltjesteller?
Er is nog een heel belangrijk punt: goede werkplaatsapparatuur koop je bij een leverancier waar je op kan bouwen. Wat dat betreft passen Rocar-Tech en Brainbee perfect bij elkaar. Rocar-Tech levert garageapparatuur en richt complete werkplaatsen in van zowel eenmansbedrijven als grote dealerbedrijven. Ook na plaatsing of inrichting ontzorgt Rocar-Tech zijn klanten compleet. Dus: weken wachten omdat een balanceermachine kapot is? Niet bij Rocar-Tech.
Dit artikel is gesponsord door Rocartech.nl.
