We horen steeds vaker verhalen over de consequenties van een verkeerde accukeuze: defecte accu's, foutcodes, vreemde storingen, noodloop... En dan te bedenken dat het vroeger zo makkelijk was. Na het starten van de motor had een startaccu niet veel meer te doen. Maar toen werden auto's uitgerust met sensoren, displays, verwarmingselementen en computers en nam de stroomvraag toe.
Accu's moesten steeds vaker bijspringen en de cyclische belasting nam nog meer toe met de introductie van de start‑stopsystemen. Telkens als de motor was uitgeschakeld moest de accu alle stroomverbruikers aan de gang houden en een vlotte herstart garanderen. En vervolgens kregen we ook nog remenergie-regeneratiesystemen en moest de accu ook de bufferende werking van energieoverschotten en vermogenstekorten opvangen. Dat moest wel leiden tot de ontwikkeling van nieuwe accu's.
Nieuwe techniek vraag nieuwe accu's
De conventionele loodzuuraccu met (verdund) zwavelzuur zat graag honderd procent vol en als de ladingstoestand tijdens een koude start daalde, dan bracht de dynamo dat snel weer op honderd procent. Met de komst van start-stop- en regeneratiesystemen hadden accu's ruimte nodig om energie te bufferen, dus de ladingstoestand daalde naar zestig procent en zelfs minder.
Conventionele startaccu's kregen last van stratificatie en sulfatering en konden de eisen niet aan. AGM-accu's wel. Bij AGM-accu's (Absorbent Glass Mat) zit het elektrolyt opgesloten in een zuur doordrenkte glasvezelmat, zodat het zuur niet vrij kan stromen en stratificatie sowieso onmogelijk is. AGM-accu's hebben bovendien een gering waterverbruik en zijn gasvrij. Wel zijn ze gevoeliger voor hoge temperaturen, zodat ze onder de motorkap vaak in een isolatiebox moeten worden geplaatst. En ze zijn kostbaar.
Nog meer soorten accu's
Dus kwam er ook een EFB‑accu (Enhanced Flooded Battery), die qua constructie, prestaties en prijs tussen de start- en AGM-accu's zit. De positieve platen van de EFB-accu's zitten in polyester vliezen met daaromheen envelopseperatoren; ideaal voor start-stopsystemen. Inmiddels kunnen sommige EFB-accu's zelfs energieoverschotten en vermogenstekorten bufferen.
In de truckwereld is de nieuwste ontwikkeling dat er twee afzonderlijke dubbele accu's worden gebruikt; twee startaccu's en twee gel-accu's. De ene set om de motor te starten en de andere om de standkachel, koelkast, I‑ParkCool, het mediasysteem en de mobieltjes, tablets en laptops in de cabine van stroom te voorzien. Zodoende hoeven vrachtwagens niet meer lange tijd stationair te draaien en dat scheelt brandstofkosten.
Let op label en veiligheid
Door al die ontwikkelingen zegt het inmiddels niet meer zoveel hoeveel ampère startstroom een accu kan leveren. Veel belangrijker is hoe de accu met die cyclische belasting omgaat. De gezondheid van de accu is belangrijker dan de ladingstoestand. Maar dan moet het batterijmanagementsysteem de ladingstoestand van de accu wel kennen. Daarom zit er een sensor op de minpool van de accu. Die houdt temperatuur, de belading en het afgenomen vermogen in de gaten. Bij de vervanging van een accu is niet alleen de capaciteit in ampère‑uur (Ah) van belang, maar ook het ampèrage aan koudstartstroom (CCA, Cold Cranking Ampères).
Het aantal platen dat de accu gebruikt is bepalend voor de koudstart van de accu, terwijl het loodgewicht dat voor het ampère‑uur is. Er worden verschillende meetstandaarden gehanteerd, dus let goed op het acculabel en lees de veiligheidswaarschuwingen.
Wat betekenen die codes?
En dan zouden we bijna nog een ontwikkeling vergeten: de accu is onderdeel geworden van het managementsysteem en moet bij veel auto's ingeleerd worden. Daardoor is een complex samenspel tussen auto, accu en batterijmanagementsysteem ontstaan. Het batterijmanagementsysteem moet natuurlijk weten welke eigenschappen de accu heeft en ook voor accutesters is het van belang om te weten of een AGM-, EFB-, gel- of startaccu is gemonteerd.
Verschillende accutypes vragen verschillende test-algoritmen. De tester vraagt niet alleen om de opgegeven koudstartstroom, maar ook om de meetstandaard waarmee die CCA‑waarde is vastgesteld. Vaak staat er op een accu een QR-codes. Een QR-code kun je met je mobieltje aflezen.
Let op de pictogrammen
Als je niet de juiste accu kiest kan het batterijmanagementsysteem niet optimaal of zelfs helemaal niet werken. Allerlei foutcodes, vreemde storingen en zelfs noodloop kunnen ontstaan. Om te voorkomen dat startaccu's gebruikt worden in auto's met start-stop- en regeneratiesystemen hebben de Premium en Excell startaccu's van Exide een waarschuwingslabel kregen. De AGM‑ en EFB‑batterijen van dezelfde fabrikant hebben geen 'start‑stop' meer in hun productnaam, maar op elk label is wel een pictogram geplaatst dat aangeeft dat deze accu's noodzakelijk zijn voor start‑stopauto's. Bovendien zal een nieuw pictogram voor EFB‑batterijen aantonen dat ze geschikt zijn voor auto's met speciale vereisten, zoals bijvoorbeeld hoge levensduur, superieure laadacceptatie en beschikbare energie voor apparatuur aan boord.
Vuistregels accu vervangen
Zie je met al die start-, gel-, AGM- en EFB-accu's door de bomen het bos niet meer? Er zijn een paar vuistregels:
- Gebruik nooit conventionele startaccu's voor auto's met een start-stop- of regeneratiesysteem, want alleen AGM- en EFB-accu's kunnen de cyclische belastingen aan.
- Haal ook de AGM- en EFB-accu's niet door elkaar en gebruik dezelfde technologie. Vervang AGM dus altijd door AGM en EFB door EFB.
- Lees de acculabels goed en kies bij voorkeur een accu van een gerenommeerde fabrikant.
Een accuwijzer-app kan helpen om de juiste batterij te vinden. De Exide Battery Finder is een Nederlandstalige app met verschillende zoekmogelijkheden, zoals het kenteken- of het registratienummer, het merk en het type auto, het typenummer van de originele accu en zelfs de typenummers van alle bekende accumerken. Dan grijp je in ieder geval nooit verkeerd.
Dit artikel is gesponsord door Exide.
Lees ook: Waarom zou je een accu moeten testen?
