Onderdelendiefstal is uitgegroeid tot een van de grootste, duurste en hardnekkigste problemen voor autobedrijven en verzekeringsmaatschappijen. De schadelast is inmiddels zelfs vele malen groter dan die van autodiefstal. Georganiseerde bendes opereren landelijk en slaan soms meerdere keren per week toe.

Zowel het aantal diefstallen als het gemiddelde schadebedrag groeit, zegt manager operationeel risicomanagement René Engelen van Bovemij. “In de meeste gevallen breken dieven bij autobedrijven meerdere auto’s tegelijk open. Het schadebedrag is sterk afhankelijk van het automerk, het type en het model, maar gemiddeld gaat het om € 6.000,- tot € 10.000,- per auto. We maken situaties mee waar de totale schade voor het autobedrijf oploopt tot € 800.000,-.”

De schade van onderdelendiefstal kan oplopen tot € 800.000,- per ‘bezoek’


	De schade van onderdelendiefstal kan oplopen tot € 800.000,- per ‘bezoek’

De gevolgschade is groter dan de gestolen onderdelen

De gemiddelde schade per auto is € 6.000 tot € 10.000,-. Een groot deel van de kosten ontstaat door gevolgschade tijdens het ‘demonteren’ van de onderdelen.

Een van de oorzaken voor dit enorme bedrag zijn de kosten van gevolgschade. Daders weten precies hoe ze bepaalde onderdelen het snelst en het veiligst – voor zichzelf – uit een auto kunnen demonteren. “Sommige auto’s hebben een alarmsysteem dat afgaat als je de motorkap van buitenaf opent. Als dieven de koplampen van zo’n auto willen stelen, knippen ze de koplampen compleet met het omringende plaatwerk uit de auto, wat leidt tot enorme restschade.”

Stapelen maar: opkrikken, bakstenen eronder en weg zijn de wielen. Voor dure wielen met niet-alledaagse bandenmaten is vervanging een kostenpost die tot vele duizenden euro’s kan oplopen.

Ook bij elektronicadiefstal zit een groot deel van de schadelast in de omringende delen. “Soms worden stukken kabelboom doorgeknipt om bij een onderdeel te komen. In andere situaties worden computers en stuureenheden gestolen. Een kabelboom of een computer vervangen is niet alleen duur vanwege de kosten van de onderdelen. Het kost ook veel tijd om de onderdelen in te bouwen en om alles weer werkend te krijgen. Dat telt door.”

Risicofactoren

Wat zijn de belangrijkste risicofactoren voor onderdelendiefstal en autodiefstal? Autobedrijven in het oosten van het land en autobedrijven dichtbij uitvalswegen naar de grens lopen een verhoogde kans op ongewenst bezoek, weet René Engelen van Bovemij. “Daders opereren in goed georganiseerde groepen en slaan het vaakst in of dichtbij het grensgebied toe. Door de lange aanrijtijden van de politie is de pakkans buitengewoon klein. Er worden nauwelijks aanhoudingen verricht en de straffen zijn laag. Het is dweilen met de kraan open.”

Onderdelendiefstal is niet altijd gedekt

De jaarlijkse schadepost als gevolg van onderdelendiefstal bij autobedrijven loopt in de tientallen miljoenen euro’s. Een bijkomend probleem voor het autobedrijf is de niet-gedekte schade. Zelfs als een bedrijf goed is verzekerd en aan alle beveiligingseisen voldoet, zijn er altijd kosten die niet onder de dekking van de garageverzekering vallen. Daarbij valt te denken aan kosten doordat het werk tijdelijk stilligt, de uren die nodig zijn om de schade af te wikkelen, en de kosten van huurauto’s omdat onderdelen uit klantauto’s zijn gehaald.

En dat is niet alles. “Het autobedrijf moet de leeggeroofde auto herstellen en wachten totdat de onderdelen worden geleverd, want die zijn lang niet altijd op voorraad bij de importeur of fabrikant. In de tussentijd kan je niets met de auto doen”, schetst Engelen. “Als een verkochte auto vlak voor aflevering wordt leeggehaald, is de kans groot dat de klant weigert om de auto af te nemen.

Een risico-analyse brengt verbeterpunten voor de beveiliging in kaart


	Een risico-analyse brengt verbeterpunten voor de beveiliging in kaart

Wanneer het om een nieuwe auto gaat, moet voor de klant een andere auto worden besteld. In de tussenliggende periode lopen de kosten van vervangend vervoer gewoon door. Zodra het om meerdere auto’s van meerdere klanten gaat, praat je over grote bedragen.”

Diefstal bij de buren

Ook splinternieuwe auto’s worden niet gespaard. Hier bestaat de schade uit vier gestolen wielen. Bij ingrijpende onderdelendiefstal aan een verkochte auto kan een klant de auto weigeren, met alle gevolgen en kosten van dien.

Onderdelendiefstal is een serieus probleem, zoveel is duidelijk. De grote vraag is wat je er als autobedrijf praktisch tegen kan doen. Engelen: “Grootschalige onderdelendiefstal is begonnen bij dealerbedrijven. Georganiseerde bendes haalden alles weg, van airbags, navigatiesystemen en sturen tot koplampunits, bumpers, grilles en wielen. Het logische gevolg was dat dealerbedrijven hun beveiliging opschroefden.

Daardoor is het probleem verplaatst naar autobedrijven die hun beveiliging minder goed op orde hebben, en naar auto’s van particulieren”. Zelfs medewerkers van verzekeringsmaatschappijen blijven niet voor dit lot gespaard.

Waarheen, waarvoor?

De markt voor gestolen auto’s en auto-onderdelen is internationaal. Van diefstal afkomstige onderdelen komen terecht bij malafide autodemontagebedrijven en malafide schadeherstelbedrijven of worden via websites verhandeld. Uit onderzoek blijkt dat sommige onderdelen een heuse wereldreis maken voordat ze een koper vinden. Er zijn gevallen bekend waarbij in Nederland gestolen navigatiesystemen via Polen en Rusland in China eindigen.

Één auto, tot vier keer toe gestript

Op het gebied van onderdelendiefstal is Engelen zelf ervaringsdeskundige. Zijn eigen auto werd in vier weken tijd tot twee keer toe voor zijn eigen huis gestript. “De totale schade was € 12.000,- . Ik was niet de enige: bij de dealer kon ik aansluiten in de rij. Er stonden auto’s tussen waarvan het complete interieur was uitgebouwd.”

Preventie is de beste manier om onderdelendiefstal tegen te gaan. Cru gezegd komt het er op neer dat je moet zorgen dat dieven liever bij een ander inbreken. Beschermen begint met inventariseren. “Een vrij toegankelijk of slecht afgeschermd buitenterrein is een grote risicofactor. Terreinbeveiliging is een goed startpunt. Daarbij kan je denken aan hekken met overklimbeveiliging en actieve camera’s die live in verbinding staan met een alarmcentrale. Als dieven merken dat ze gezien zijn, vertrekken ze sneller. Dan blijft het bij een poging tot diefstal of worden een of twee auto’s opengebroken in plaats van tientallen auto’s.”

Training maakt medewerkers bewuster van risicovolle situaties


	Training maakt medewerkers bewuster van risicovolle situaties

Andere hulpmiddelen zijn een alarmsysteem, goedgekeurde sloten, degelijke toegangsbeveiliging en waarschuwingsborden voor cameratoezicht. “Je moet jouw bedrijf zo onaantrekkelijk mogelijk maken voor criminelen. Ze proberen het dan vanzelf ergens anders.”

Risicoanalyse en diefstalpreventie

Hekken met overklimbeveiliging en actieve camera’s die ‘live’ zijn verbonden met een alarmcentrale zijn effectieve preventiemaatregelen. BouWatch is een bekende aanbieder van camerabeveiliging.

Risicoanalyse en preventie zijn voor Bovemij belangrijke hulpmiddelen om de schadelast door onderdelendiefstal binnen de perken te houden. Op basis van ervaring en bedrijfsbezoeken maakt Bovemij een risicoanalyse. Uit de analyse komen aanbevelingen en verplichte maatregelen voor bedrijven die een garageverzekering bij Bovemij hebben afgesloten. “Op deze manier lukt het ons om de schadelast redelijk ver omlaag te brengen. Maar: onderdelendiefstal blijft een hype met pieken en dalen. Het is een probleem dat niet vanzelf weggaat. Omdat we gespecialiseerd zijn in de autobranche kunnen we geen zaken uitsluiten in onze dekking. Dat zou klantonvriendelijk zijn.

Tegelijkertijd willen we de schadelast en de premies binnen de perken houden. Onze uitdaging is het zoeken naar de balans tussen betaalbare premies en werkbare beveiligingseisen voor het autobedrijf.”

Naast risicoanalyses investeert Bovemij in voorlichting en preventie. Engelen is de eerste om toe te geven dat preventie niet het meest sexy onderwerp is. Toch liegen de resultaten er niet om. “Autobedrijven die preventie serieus oppakken, zijn onze beste ambassadeurs. Preventie is goed voor de continuïteit. Het voorkomt dat ondernemers drie keer per maand uit bed worden gebeld vanwege een alarmmelding of vanwege diefstal.”

Zelfs het allerbeste alarmsysteem werkt alleen als je het aan zet


	Zelfs het allerbeste alarmsysteem werkt alleen als je het aan zet

Als een autobedrijf meerdere keren door dieven is bezocht, volgt standaard een persoonlijk bezoek door een risicomanager. “Tijdens het bezoek analyseert de risicomanager de zwakke plekken in de beveiliging. Op basis daarvan geven we tips voor verbetering.

Soms zijn grotere bouwkundige aanpassingen nodig die niet direct uitvoerbaar zijn. In dat geval nemen wij tijdelijk aanvullende maatregelen, zoals camerabewaking voor het buitenterrein totdat de permanente nieuwe beveiligingsmaatregelen zijn doorgevoerd. Dat heeft zichtbaar effect, want we zien dat de kans op ongewenste herhalingsbezoeken duidelijk slinkt.”

Dit kost bescherming en beveiliging

De kosten van diefstalbeveiliging hangen samen met factoren zoals locatie, de omvang van het bedrijfspand en het bedrijfsterrein en het soort auto’s dat een bedrijf op voorraad heeft staan. Een gemiddeld autobedrijf beveiligen volgens de verzekeringseisen kost gemiddeld € 10.000 tot € 30.000,-. In verhouding tot de potentiële kosten als gevolg van diefstal valt dat mee, maar het blijft een forse investering. “Zeker met de huidige dunne marges moet je als bedrijf heel wat auto’s verkopen voordat je het hebt terugverdiend”, zegt René Engelen. “Toch adviseren wij bedrijven om de investering te doen, want de gevolgen van diefstal zijn groter. Preventie en risicobeheer blijft de beste manier om de schadelast binnen de perken te houden.”

Koplampen, navigatiesystemen, airbags of zelfs complete interieurs. Het dievengilde neemt niet alleen kostbare onderdelen mee, maar laat veelal ook extra gevolgschade achter.

Bewustwording

Preventie beperkt zich niet tot fysieke beveiligingsmaatregelen. Training is een ander hulpmiddel. Een bedrijf kan de meest hightech beveiligingsmaatregelen hebben, maar als medewerkers deze niet gebruiken, of niet goed gebruiken, dan hebben ze weinig nut. Bovemij organiseert regelmatig gratis trainingen en workshops over risicomanagement voor autobedrijven. “Tijdens de bijeenkomsten leren we medewerkers inschatten wat risicovolle situaties zijn en op welke momenten het vaak verkeerd gaat. Zo creëren we bewustwording rondom het onderwerp.

Preventie werkt alleen als het breed wordt gedragen binnen de organisatie en als iedereen binnen het bedrijf, van directie tot technici en van receptionist tot verkoper, zich medeverantwoordelijk voelt. Als we met onze presentatie laten zien wat de gevolgen kunnen zijn, dringt bij de meeste mensen door dat diefstalpreventie geen luxe is. Het is een noodzaak.”