EV in de werkplaats: spannend, of valt dat wel mee?

EV in de werkplaats: spannend, of valt dat wel mee?
Foto: Shutterstock

Danny Versluis, op YouTube beter bekend als DiagnoseDan is diagnosetechnicus. Onlangs gaf hij voor ATC Oost-Brabant een lezing over EV in de werkplaats. Spannend? Mwoah, valt best mee. En: hoewel EV's geen verbrandingsmotor hebben die onderhoud vraagt, biedt de techniek wel kansen voor de werkplaats. Welke?

Onbekend maakt onbemind, zo is het ook met de EV in de werkplaats. “Monteurs zijn vaak huiverig voor elektrische voertuigen omdat ze de technologie niet kennen. Toch valt het wel mee, eigenlijk is de techniek eenvoudiger. Een elektromotor heeft veel minder bewegende onderdelen. Een motor heeft een stator met drie draden en een rotor”, zegt Danny.

Hij benadrukt dat de EV in de werkplaats ook kansen oplevert: “Een defecte 12V batterij – 16V bij Tesla – kan schade veroorzaken aan de omvormer en het HV-relais in het HV-batterijpakket. Die moet je dus controleren. Die batterijpakketten en omvormers zijn soms luchtgekoeld. Die lucht wordt gefilterd. Filters raken verstopt. Controleren en tijdig vervangen dus, anders loopt de koeling gevaar”, stelt Danny.

Diagnosetechnicus Danny Versluis deelt zijn kennis vooral op YouTube. Maar ook met de ATC-leden. - Foto: Peter Aansorgh
Diagnosetechnicus Danny Versluis deelt zijn kennis vooral op YouTube. Maar ook met de ATC-leden. - Foto: Peter Aansorgh

Let op bij vloeistofgekoelde HV-systemen

Nu zijn er ook veel auto’s met vloeistofgekoelde HV-systemen. Die hebben een eigen koelsysteem met speciale koelvloeistof. Maar mag je die bijvullen als het niveau laag is? “Niet zomaar”, vertelt Danny, “want je moet eerst nagaan waar die verdwenen vloeistof is gebleven. Water en batterijen gaan niet goed samen, lekkage kan desastreuze gevolgen hebben. Dus eerst het lek vinden en verhelpen, dan pas bijvullen.”

Remmen vragen meer aandacht

De focus verschuift bij een EV in de werkplaats. Zo vragen sommige onderdelen zelfs meer aandacht dan bij een 'gewone' auto. “Elektrische auto’s remmen vaak op hun elektromotoren. De gewone remmen worden minder gebruikt en kunnen daardoor vast gaan zitten. Je moet ze dus regelmatig op corrosie controleren en de bewegende delen smeren. Ze vergen dus meer onderhoud, niet minder”, stelt Danny,

Daarnaast wijst hij op de terugkeer van de trommelrem. “Juist voor EV’s heeft die voordelen, omdat een trommelrem minder corrosiegevoelig is en omdat het remstof in de trommel blijft.” Naast de conventionele taken vragen ook de HV-onderdelen aandacht. “Hoge spanningen zijn gevaarlijk, het is dus superbelangrijk dat je de oranje HV-leidingen controleert op beschadigingen. Ook deuken in het batterijpakket kunnen problemen opleveren, een scheur in de behuizing is sowieso een probleem waarvoor je actie moet ondernemen.”

Koeling van het batterijpakket

EV’s hebben geen verbrandingsmotor. Er wordt dus geen overtollige verbrandingswarmte afgevoerd, die kan worden gebruikt voor de verwarming van het interieur. Het batterijpakket produceert daarvoor tijdens het rijden ook te weinig warmte. Tijdens het laden komt er echter wel veel warmte vrij, zodat het batterijpakket moet worden gekoeld. “Batterijen houden van dezelfde temperaturen als mensen. Bij hybrides lag het batterijpakket dan ook meestal in de auto. De bestuurder zorgt zelf wel voor een goede temperatuur”, legt Danny uit.

Batterijen worden echter steeds groter. Vanwege de ruimte en het zwaartepunt worden ze nu vaak onder de auto geplaatst. Daar staan ze bloot aan heel hoge en heel lage temperaturen. Ze moeten dus gekoeld en verwarmd worden. Verwarmen met een elektrische verwarming is geen goed idee, dat kost veel energie uit je batterijen en verkort de range dus drastisch. Een warmtepomp heeft dat nadeel niet. Die ‘verplaatst’ warmte en heeft daardoor een rendement van 300 procent.

De meeste EV’s worden dus gekoeld en verwarmd door een warmtepompsysteem, zowel het interieur als het batterijpakket: “Het is daarom ook geen goed idee om door te rijden met een defecte airco. Dat is niet alleen een kwestie van comfort, het kan ook tot defecte batterijen leiden.”

Batterijpakketten ontwikkelen vooral bij het laden veel warmte en zijn voorzien van een koelsysteem om de temperaturen in de hand te houden. - Foto: Valeo
Batterijpakketten ontwikkelen vooral bij het laden veel warmte en zijn voorzien van een koelsysteem om de temperaturen in de hand te houden. - Foto: Valeo

Meer koelmiddel

Een warmtepomp is in feite een airco die andersom kan werken. Hij heeft daarvoor een condensor in het dashboard, naast de verdamper voor de aircowerking. De draairichting van de pomp blijft echter gelijk, de stroomrichting van het koudemiddel wordt met een groot aantal kleppen geregeld.

“Er zijn meer leidingen en een extra radiateur, dus gaat er ook meer koelmiddel in, vaak wel 1000 gram. Het probleem is dat kleppen open en dicht kunnen staan'', zegt Danny. "Bij sommige merken staan ze in rust open en kun je het systeem zo leeghalen en vullen. Bij andere moet je zelf alle kleppen openzetten, via een scantool, door hem op contact te zetten, door een stekker los te trekken of via een speciale procedure. Dat moet je dus opzoeken. Doe je dat niet, dan haal je het systeem niet helemaal leeg en probeer je daarna 1000 gram koelmiddel in een kleine leiding te pompen. Daar kan het systeem niet tegen. Je kunt in je scantool overigens zien of je het goed doet: er zijn veel druksensoren, als een bepaalde druksensor nog druk heeft en de rest niet, staat er ergens nog een klep dicht. Of er is er een defect.”

Warmtepompsysteem heeft meerdere werkmodi

Het warmtepompsysteem in de auto heeft een aantal werkmodi. “De condensor in het interieur is klein, daarom werkt de verdamper in het interieur bij verwarmen ook als condensor. Bij het koelen werkt hij als verdamper en wordt de luchtstroom door de verwarmingscondensor afgesloten. Hij wordt dus wel warm, de warmte komt het interieur niet in. De radiateur voorin de auto wordt bij aircowerking als condensor gebruikt, bij verwarmen als verdamper. Dan wordt hij koud en dat kan een probleem zijn, want dan zou hij kunnen bevriezen door water uit de buitenlucht", zegt Danny.

Daarom wordt het systeem als het koud is via een warmtewisselaar op het koelsysteem van het HV-systeem aangesloten. "Dat genereert genoeg energie om het koelmiddel te verdampen. Is dat nog niet genoeg, dan springt de PTC-heater van het Battery Heating System bij. Dat is het laatste redmiddel, want dat kost actieradius. Het systeem kiest altijd de meest efficiënte manier”, stelt Danny. “Dat betekent echter dat er vier mogelijke modi zijn waarop de warmtepomp koelt: Air, Coolant, Coolant plus Air, Coolant plus PTC. Voor de diagnose is het belangrijk dat je weet welke modus actief is, om te weten waar je welke temperaturen en drukken mag verwachten.”

“Een warmtepompsysteem heeft een aantal kleppen die bepalen in welke modus het systeem werkt”, 
aldus Danny Versluis. - Foto: Peter Aansorgh
“Een warmtepompsysteem heeft een aantal kleppen die bepalen in welke modus het systeem werkt”, aldus Danny Versluis. - Foto: Peter Aansorgh

Werkplaats van de toekomst

Kortom, een EV in de werkplaats kan een uitdaging zijn, maar het biedt ook kansen. Benieuwd hoe jouw werkplaats er in de toekomst uit zou kunnen zien, met een deel hybride en EV, of zelfs met alleen maar EV's? OOMT, het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Motorvoertuigenbedrijf en Tweewielerbedrijf, ontwikkelde een Virtual Reality-bril waarmee je binnenstapt in het autobedrijf van de toekomst. Daar kun je als autobedrijf gratis gebruik van maken.

Peter Aansorgh

Peter Aansorgh

Freelance journalist

Foto: Shutterstock
Elektrische aandrijving

Herziene NEN 9140 'veilig werken aan e-voertuigen' zorgt voor meer...

De NEN 9140 norm voor werken aan e-voertuigen wordt herzien en moet per februari 2024 van kracht zijn. Wat verandert er?

Elektrische aandrijving

Stap voor stap: EV-batterijen balanceren

EV-batterijen zijn opgebouwd uit modules, met daarin een aantal cellen. In deze stap-voor-stap werken we aan een Jaguar I-Pace, waarvan het batterijpakket is opgebouwd uit 36 modules. Eén van deze modules presteerde niet naar behoren en is vervangen. De nieuwe module zomaar laten opladen door de auto kan niet, dat zal zorgen voor een foutmelding. Om dit te voorkomen moet het batterijpakket eerst gebalanceerd worden. Trainer Erik Boelens van Jaguar Land Rover Belux legt uit hoe dat in zijn werk gaat.

Bij de Bosch ‘Systeemtraining (H)EV Hybride en elektrische wagen’ leer je hoe je de toestand van een batterij kunt beoordelen.
Elektrische aandrijving

Werken aan elektrische auto's: trainingen en opleidingen

Autobedrijven zullen steeds vaker gebruikte EV's inkopen, inruilen en verkopen. Daarbij zullen ze de levensverwachting van de batterij moeten beoordelen en wellicht ook reparaties aan batterijen moeten uitvoeren. Welke trainingen zijn daarvoor nodig? We vroegen het aan een aantal opleidingsinstituten.

Dit is een vrijgeschakelde hoogvoltinstallatie van een Passat. Met het grijze kastje kun je diverse metingen verrichten en de spanning controleren.
Elektrische aandrijving

EV in de werkplaats: dit doen autobedrijven (al) met elektrische...

Het is nog niet eens zo lang geleden dat experts zeiden dat dealers nooit batterijen zouden openmaken voor reparaties. En kijk nu eens. Wat doen de AMT-lezers eigenlijk met de elektrische auto's in hun werkplaatsen?

Het eerste volledig elektrische model personenauto dat door Ford in Europa in massaproductie is genomen, wordt gebouwd in de Ford-fabrieken in Keulen, die sinds 1930 aan de Rijn liggen. Meer dan 600 robots voeren taken uit zoals lassen, snijden, reinigen en spuiten in de ultramoderne en milieuvriendelijke fabriek. - Foto: Ford
EV

Ford Explorer technisch bekeken: geeft de elektrische SUV Ford nieuwe...

Ford maakt zich sterk voor de overgang naar elektrische auto's in Europa. De eerste volledig elektrische Ford, de Explorer, komt uit de hoofdfabriek in Keulen en is sinds juni 2024 leverbaar. We duiken in de techniek van wat voor Ford een allesbepalende auto is.

Het Summa College gebruikt (van links naar rechts) de Launch ELT500 luchtdichtheidstester, de Launch ELB300 celequalizer en de Launch ELP400 HV-oplader/ontlader. Onder de werkbank staat de PicoScope gereed.Gesponsord
Gesponsord
EV

Gesponsord Hoe Summa College EV-specialisten klaarstoomt met AA-Equipment

Elektrificering maakt diagnose en reparatie van auto's steeds complexer, mede door een gebrek aan ervaring. Summa College en AA-Equipment Support trainen daarom hun professionals met innovatieve apparatuur.

Het Mercedes Modular Platform. Achter een 200 kW elektromotor met tweeversnellingsbak. Voor optioneel een frontmotor. Daartussen een 85 kWh NMC of een 58 KWh LFP batterij, beide (bijna) 800 V.
Elektrische aandrijving

Maakt Mercedes MMA-platform de PHEV overbodig? (inclusief video)

Oudere elektrische auto's zijn vaak gebouwd op een platform ooit ontworpen voor een verbrandingsmotor. Moderne EV's niet meer. Het nieuwe Mercedes Modular Architecture-platform keert het nu om: ontworpen voor EV, met wat passen en meten ook geschikt voor ICE. Halverwege 2025 is de nieuwe CLA de eerste auto op dit MMA-platform. AMT verdiept zich nu al in de bijzondere aandrijftechniek van de nieuwe 'instap'-Mercedes.

 Hoe meet je de gezondheid van een batterij? Foto: Shutterstock
Diagnose, Reparatie & Revisie

Hoe meet je de SOH van een batterij? - Overzicht van beschikbare tools

De hoogspanningsbatterij is het kloppende hart van een elektrische auto, maar hoe bepaal je de conditie ervan? Met speciale diagnoseapparatuur kan het autobedrijf de State of Health (SoH) van batterijen meten. Die SoH is cruciaal de waardebepaling. Dit artikel geeft een overzicht van de systemen van Autel, Hella Gutmann, Bosch, Aviloo en Mahle, en belicht hun toepassingen en verschillen.

In de windtunnel stelde Mercedes zeker dat de vermomde CLA-proto voor de recordpoging dezelfde luchtweerstand heeft als de serie-CLA die halverwege 2025 op de markt komt.
EV

Heeft een Mercedes CLA minder luchtweerstand dan een Bugatti Veyron?

Mercedes legde met een elektrisch aangedreven CLA-prototype op het nieuwe MMA-platform binnen 24 uur een recordafstand af op de Narbò Ring. De auto heeft 280 kW aan motorvermogen en een topsnelheid van 210 km/u. Maar hoeveel vermogen is eigenlijk nodig om de luchtweerstand bij die snelheid te overwinnen? En hoeveel als we de topsnelheid willen verdubbelen? AMT gaat rekenen!

Deze ‘virtuele’ trekker demonstreerde dat Mahle vrijwel alles rond elektrische aandrijving in huis heeft, tot aan brandstofcellen en een koelsysteem voor batterij of brandstofcel. - Foto: Mahle
Elektrische aandrijving

Mahle komt met beresterke e-as voor trucks

Linksom of rechtsom zullen er in alle klassen elektrische trucks moeten komen. Met motoren in de achteras, gevoed door batterij of brandstofcel. Toeleverancier Mahle laat zien dat ze er klaar voor zijn, met een elektrisch gemotoriseerde achteras die bijna continu vol vermogen van 520 kW kan bieden.

Brengt deze meer of minder omzet naar de werkplaats? En hoe zit het met de marge op dat onderhoud? (Bron: ANP)
Service & Onderhoud

Vraagt EV méér of mínder onderhoud?

Hoeveel elektrische auto's zijn er in 2035? En hebben die meer of minder onderhoud nodig dan auto's met verbrandingsmotor? Met andere woorden, hoe gaat de werkplaatsomzet zich ontwikkelen? Omdat glazen bollen hier niet helder over zijn, nemen we onze toevlucht tot data. Hoe zien de onderzoekers van Trend RX en WESP de toekomst van de werkplaats?

Accu testen, nooit verspilde energie. - Foto: Shutterstock
Accu & batterij

Waarom 12 volt accu testen nooit verloren energie is

De 12V-batterij is een cruciaal component in de auto. Is die kapot, dan werkt er niets. Het is dus zaak om die tijdig te testen en zo nodig te vervangen, zelfs in een EV. En ook de HV-batterij van de EV vraagt aandacht, zo laat Midtronics bij een lezing van ATC-Brabant weten. De accu testen is geen verloren energie!