Deze proefopstelling bevat een cilinder en zuiger uit kwartsglas. Je kunt dus echt in een werkende motor kijken.

Als tweede komt er een proefstand om motoren te testen met behulp van lasermeting. Het geheel komt op een investering van een miljoen euro.

Verbrandingsproces volgen

Met de mogelijkheden van deze testopstellingen zegt de universiteit uniek te zijn in Duitsland. Er wordt niet alleen gericht op eigen onderzoek, maar ook op samenwerking met de auto-industrie voor geavanceerde research.

Dat is ingegeven door de in hoog tempo strenger wordende milieu-eisen en –wensen. Bij de al zo ver gevorderde huidige stand van de motortechniek zal dat een zeer vergaande controle van het verbrandingsproces vereisen. Om dat proces heel goed te kunnen zien en volgen dient de glazen motor.

Meten zonder beïnvloeding

Daarna kunnen nieuw ontwikkelde technieken getest worden op de andere proefstand. Met lasermeting kan daar in motoren tot 200 kW vermogen de verbranding gevolgd worden. Zonder daarvoor grote meetsensoren of gaten in de nieuwe motor te hoeven maken, waardoor het zorgvuldig ontwikkelde verbrandingsproces verstoord wordt.

Te denken valt aan klepbesturing of speciale vormgeving van zuiger en cilinderkop. Dan wil je niet dat daar extra sensoren in steken, of kijkgaatjes gemaakt moeten worden, die de gasstromen in de cilinder verstoren.

Het direct meten en bekijken van ontsteking en verbrandingsverloop in de cilinder is met de gangbare instrumentatie niet mogelijk, zegt prof. dr. Schulz van deze universiteit. In de nieuwe proefopstellingen kan dat wel, waarbij alles wordt vastgelegd met high-speed camera’s. Met lasermeting kan bijvoorbeeld druk, temperatuur en gassamenstelling in een bestaande motor geregistreerd worden.

Naschrift

Nog maar nauwelijks verscheen dit bericht op onze site, of de Nederlandse universitaire wereld reageerde. Kan zijn, dat in Duitsland de hiervoor beschreven ‘glazen motor’ en lasermeting van het verbrandingsproces in een proefopstelling iets heel nieuws is. Maar in ons land is het allesbehalve nieuw.

Ook in Nijmegen

Dr. Nico Dam van de Radboud Universiteit in Nijmegen laat weten dat hier bij de afdeling Toegepaste Molecuul Fysica al sinds 1996 zo’n glazen motor staat. Het is een aangepaste 11,6 liter DAF zescilinder.

Daarin wordt mede op verzoek van DAF Trucks de vorming van stikstofoxiden NO en roet onderzocht. Met behulp van lasermeting, omdat zo geen meetinstrumenten die het proces in de cilinder zouden verstoren in de verbrandingskamer gebracht worden. Publicaties over uitkomsten zijn er al sinds 2003. Het fundamenteel onderzoek gaat ondertussen verder.

Peter Fokker (Redactie Auto & Motor TECHNIEK)