Aan de Newcastle-universiteit loopt onderzoek naar de beruchte zwermen van Afrikaanse sprinkhanen. Complete wolken van die insecten kunnen het land kaalvreten. Een vraag die opkwam is, waarom sprinkhanen in een zo dichte zwerm niet tegen elkaar botsen.

Oplossing voor voetgangers?

Dat nu leek ook Volvo een boeiende vraag. Met moderne techniek kunnen auto’s aardig elkaar waarnemen. De bestuurder wordt gewaarschuwd bij botsgevaar. Eventueel is automatisch ingrijpen door remmen ook mogelijk.

Een mooi voorbeeld is de komende Volvo XC60 met City Safety. Met infraroodtechniek houdt die bij stadstempo auto’s vóór zich in de gaten. Stopt of remt een voorganger, en reageert de bestuurder niet op tijd, dan doet City Safety het. Dit systeem kan automatisch remmen, tot stilstand.

Dit of andere huidige veiligheidssystemen reageren echter niet op een voetganger die onverwacht voor de auto opduikt. Met camera en beeldanalyse kunnen voetgangers wel ontwaard worden. Maar misschien kunnen we van sprinkhanen nog leren?

Reageren zonder denken

Terug naar de universiteit. Onderzoeker Claire Rind keek naar waarneming en processen in het zenuwstelsel van sprinkhanen. Hoe kunnen die in zwermen op een decimeter van elkaar af vliegen zonder botsingen?

Het komt erop neer dat die insecten een waarneming hebben welke direct de vleugelspieren aanstuurt. Objecten op een botskoers worden waargenomen zonder nadenken, in een reflex ontwijkt het insect dat object.

Autobrein is te simpel

Volvo sloot aan bij dit onderzoek. Zou deze manier van waarnemen en razendsnel automatisch reageren niet te vertalen zijn naar veiligheidssystemen van auto’s? Neurobiologe Claire Rind stelde haar kennis beschikbaar.

Het probleem is dat sprinkhanen gericht reageren op collega’s, en vogels die sprinkhanen eten. Objecten van een heel bepaalde grootte. Terwijl een auto moet reageren op medeweggebruikers van zeer uiteenlopend formaat. Bovendien moet het waarnemingssysteem erg weinig valse meldingen geven. Er mag niet gereageerd worden op dingen die bij de huidige koers niet in de weg zullen komen.

Volvo wil dit vooral gebruiken om aanrijding met voetgangers te voorkomen. Waarnemen, en razendsnel automatisch reageren. Omdat voetgangers geen kreukelzone hebben, is verzachten van een botsing niet genoeg. Vermijden of ontwijken is nodig.

Maar helaas, het zenuwstelsel van een sprinkhaan heeft grotere capaciteiten dan de huidige elektronica in auto’s.

Peter Fokker (Redactie Auto & Motor TECHNIEK)