Het is de moderne trend in veiligheidssystemen. Niet alleen meer waarschuwen, maar ook automatisch ingrijpen als de waarschuwing niet helpt. Stukje bij beetje wordt autorijden verder geautomatiseerd, met name in topmodellen.

Beter zelf opletten?

Opnieuw komt in het achterhoofd de vraag op of dat onverdeeld positief werkt. Krijgen automobilisten niet de neiging steeds nonchalanter te rijden, omdat rijassistenten toch wel ingrijpen als ergens gevaar dreigt? Een discussie die al begon toen de eerste auto’s met ABS verschenen.

Niemand twijfelt nog aan de veiligheidswaarde van ABS. Maar bij de nieuwste uitbreiding op twee rij-assistenten, die nu bij Mercedes debuteert, komt weer de vraag op of het niet beter zou zijn als automobilisten zélf leren bedreven en oplettend te rijden.

ESP-ingreep

Na ABS kwam ESP, dat niet alleen de auto tijdens remmen bestuurbaar houdt, maar ook met de remmen kan sturen. Deze functie wordt gebruikt voor de nieuwste uitbreiding van rij-assistenten die binnenkort debuteert met de Mercedes CL coupé.

Met selectieve remingrepen wordt een koerscorrectie doorgevoerd, op aangeven van de rijbaan- of dodehoek-assistent. Tot nu toe waarschuwen die systemen alleen. De nieuwe varianten waarschuwen net zo, maar sturen nu zelf bij als de bestuurder dat niet tijdig doet.

Het mag niet te ruw en angstaanjagend gaan, daarom zit er een begrenzing op dat de corrigerende ingreep niet meer dan 2 m/s² langs- of dwarsversnelling geeft.

Veel voorwaarden

Het werkingsbereik van de nieuwe, zelf ingrijpende assistenten is best breed. De actieve dodehoek-waarschuwing werkt van 30 tot 200 km/h, dus ook in de stad al. Daarboven werkt het tot aan 250 km/h niet-actief, met uitsluitend waarschuwing. Voor de rijbaanassistent ligt het werkbereik van 60 tot 200 km/h.

Er zit een hele reeks beperkingen op, zodat deze ‘actief’ gemaakte assistenten hopelijk alleen ingrijpen als de bestuurder werkelijk niet zit op te letten. Dat is bij de dodehoek-assistent als de rijder toch linksaf richting aangeeft en stuurt om in te halen, ondanks het waarschuwingslichtje in de buitenspiegel.

De dodehoek-assistent let ook op of de radarsystemen aan de andere kant van de auto verkeer in de buurt zien. Hiermee wordt rekening gehouden als een correctie-ingreep wordt uitgevoerd, zodat de auto zeker niet bij de correctie te ver terug uitwijkt.

Expres of niet?

Met een camera achter de voorruit herkent de auto wegbelijning, en gebruikt die kennis voor de rijbaanassistent. Dreigt zonder richting aangeven een lijn op de weg overschreden te worden, dan gaat het stuur trillen als waarschuwing. Gaat het om een doorgetrokken lijn, dan voert de actieve assistent zelf een koerscorrectie door, als de stuurtrilling geen onmiddellijke reactie bij de bestuurder opwekt.

De actieve rijbaanassistent gebruikt niet alleen de camera, hij rekent ook mee wat de radar van adaptieve cruise control ziet. Dus of er andere auto’s recht vooruit rijden, als bevestiging dat echt sprake is van één rijbaan.

Verder houdt de assistent bij hoe de bestuurder rijdt. Ook weer een extra controle, waaruit de assistent poogt te begrijpen of de bestuurder per ongeluk uit zijn rijbaan dreigt te raken, of dat met reden doet zonder richting aan te geven.

Dat blijft voor hulpsystemen erg moeilijk, raden wat de bestuurder wil, en daarbij helpen zonder overbodige alarmsignalen. Je kunt altijd tegen de correcties van de dodehoek- en rijbaanassistent in sturen, dan houdt de assistent meteen op met corrigeren. Blijkbaar fout geraden wat de rijder wilde, denken ze dan beschaamd.

Peter Fokker (Redactie Auto & Motor TECHNIEK)