Swaffelen, ontvrienden, tuigdorp, project-X-feest, kopschopper…, het woord van het jaar is het jaar erop meestal alweer grotendeels vergeten. Een woord dat wel al zeker een decennium de kolommen beheerst is ‘innovatie’. Voorbeeldje: google eens op ‘innovatief vacature’. Hoppa, meer dan 3,3 miljoen hits. Allemaal van bedrijven die zich tegenover nieuwe medewerkers willen presenteren als innovatief of die op zoek zijn naar innovatief personeel. En zo veel vacatures zijn er toch niet…

Innovatie meten

Goed, zo ongeveer ieder bedrijf noemt zich dus innovatief. Maar welke bedrijven zijn het echt? Om dat te achterhalen ontwikkelde onderzoeksbureau Thomson Reuters een meetmethode en stelde aan de hand daarvan een Top 100 van innovatieve bedrijven vast.

Innovatieve methode

De methode baseert zich op de patentaanvragen van bedrijven. Die zijn terug te vinden in de DWPI, de Derwent World Patent Index, die is gebaseerd op aanvragen bij de 44 belangrijkste patentbureau’s in de wereld. De eerste variabele die de onderzoekers gebruiken om een bedrijf te ranken naar innovatie is het aantal eerste publicaties in de DWPI. Volgende publicaties worden equivalenten genoemd. Ze worden gerangschikt in dezelfde patentfamilie en zijn dus minder innovatief.

Reken, reken

De tweede variabele meet het succes van de patentaanvragen door het aantal aanvragen van een bedrijf te delen door het aantal toegekende patenten. Bij de derde variabele gaat het om het belang op wereldschaal van de patenten: hoeveel zijn er verleend in zowel, China, Japan, de VS als de EU? De vierde variabele tenslotte zegt iets over de invloed van de patenten. Die wordt gemeten door het aantal maal dat ze worden genoemd in de aanvragen van andere bedrijven. De onderzoekers stoppen de uitkomsten van die variabelen in een geheime formule (intellectueel eigendom Thomson Reuters) et Voilà, daar is de Top 100 van grote internationale innovatieve bedrijven.

Automotive is innovatieve sector

Van die 100 zijn er acht actief in de auto-industrie. Op alfabetische volgorde: Delphi, Ford, Honda, Jatco, NGK, Nissan, Toyota en Valeo. Daarmee groeit de auto-industrie, want vorig jaar telde de lijst nog maar zeven bedrijven uit de automotive industrie. Nissan ontbrak toen nog. Michelin stond in 2012 nog wel in de Top 100, maar valt onder de sector industrieel.

Eén Nederlands bedrijf

Met die acht staat automotive als sector op de derde plaats. De meest innovatieve sector is de Semiconductorsindustrie met niet minder dan 23 bedrijven in de top 100. Computer hardware telt er elf en Telecom zeven. Overigens is de smartphone een belangrijke driver van innovaties. Apple, Microsoft, Samsung, Google en Blackberry staan allemaal in de Top 100. Met 45 bedrijven is de VS het sterkst vertegenwoordigd in de Top 100. Japan heeft er 28 en de EU 22. Een daarvan is Nederlands: Philips.

Wat levert innovatie op?

Heel boeiend allemaal, maar levert innovatie, gemeten volgens de methode van Thomson Reuters ook echt iets op? Jazeker! De Top 100-bedrijven geven gemiddeld 8,8% meer uit aan R&D dan andere bedrijven uit de S&P 500 index van beursgenoteerde bedrijven, hun aandelenkoersen groeien 4% sneller, hun omzet groeit 2% sneller en zijn creëren 1% meer nieuwe banen.

Geen woorden maar daden

Wie zich dat realiseert moet wel een beetje droevig worden van het bericht dat Nederlandse bedrijven voor het vierde jaar op rij minder geld in R&D stoppen. Opmerkelijk, want het kabinetsbeleid spreekt toch van: ‘Ondernemersklimaat en innovatie’, en: ‘Investeren in topsectoren’. “Actions speak louder than words”, zegt het Thomson Reuters-rapport dan ook.

Verrassend?

Het rapport meldt ook dat er in de Top 100 geen enkel overheidsbedrijf zit. Tja, als onze overheid de helft van het nationaal inkomen opslokt, moeten we dan verbaasd zijn dat het in ons land niet echt lekker gaat met de innovatie?