Voorafgaand aan de driepuntsgordels, vanaf 1959 gemonteerd in de Amazon en PV 544, paste Volvo al bevestigingspunten voor diagonale gordels voor- en achterin zijn auto’s toe. Alleen een diagonale gordel gaf echter weinig bescherming. Daarom vroeg Volvo de net aangenomen Nils Bohlin iets beters te maken. Bohlin had ruim tien jaar ervaring bij Saab. De Saab vliegtuigfabriek, om precies te zijn, waar hij aan veiligheidssystemen voor piloten werkte.
Bij Volvo aangeland werkte hij de driepunts autogordel uit, die een erg effectieve beveiliging bleek te bieden.

Door naar vierpunts?
Met een diagonaal- en heupgordel blijken inzittenden goed op hun plaats gehouden te worden als het botst. Bovendien worden de inzittenden door de gordel opgevangen op hun mechanisch sterkste punten, namelijk de borstkas en heupen.
Nog beter zou dat kunnen met een X-vormige vierpuntsgordel. Die houdt inzittenden daarnaast nog goed op hun plaats als de auto over de kop slaat. Maar dat vierde bevestigingspunt, midden bovenin de cabine, hoe maak je dat?
Het gebruiksgemak bij het omleggen en het draagcomfort, moeten goed blijven. Het heeft al zo lang geduurd om een groot deel van de autorijdende wereldbevolking gordels te laten dragen.

Automatisering

Een grote bijdrage aan veelvuldig gordelgebruik leverde de rolautomaat. Maar helemaal geautomatiseerde systemen om gordels om te leggen werden niet geaccepteerd. Onder meer Volkswagen heeft dat korte tijd geboden.
Deur dicht betekende gordel om, daarvoor zorgde een elektrisch mechaniek. Maar terecht twijfelt Volvo over deze oplossing. Als ik een bos bloemen in mijn handen heb, of een ijsje? Dat plet de automatische gordel genadeloos. Moet de gordel dan pas om als het contact aan gaat, of pas als de motor start?
De meesten vinden strak zittende gordels niet prettig. Daar kan wel automatisch wat aan gedaan worden, met de gordelspanner. Daarna nog aangevuld met een ontspanner (spankrachtbegrenzer), om te hoge belasting op het lichaam te voorkomen.

Dynamische gordelregeling

Airbags zijn nooit een volwaardig vervanger van autogordels geweest, en zullen dat volgens Volvo ook niet worden. De gordel blijft. Wel ziet Volvo nog allerlei mogelijkheden voor de gordelspanners.
Zelf gebruiken ze nu (in de XC60) de afstandsmeting van City Safety om vlak voor een botsing adaptieve gordelspanners te sturen. Uit afstand en naderingssnelheid wordt de botskracht ingeschat, en aan de hand daarvan de gordel per elektromotor meer of minder aangespannen.
Dat adaptief aanspannen zou ook kunnen worden gebruikt als waarschuwingssignaal voor een onoplettende bestuurder. Of bij een sportieve rijstijl, waarbij de inzittenden dan vaster in hun stoelen worden gehouden.
Ook de autogordel wordt steeds meer een soort elektronisch systeem, al ziet hij er van buiten na vijftig jaar niet zo direct anders uit dan in het begin.

Peter Fokker (Redactie Auto & Motor TECHNIEK)